KiCAD Şematik Editörünün Özellikleri
KiCAD’i açıp dosya oluşturarak başlıyoruz. Fotoğrafta gördüğümüz gibi File >> New >> Project kısmından oluşturmak istediğimiz projenin adını yazarak dosyamızı oluşturuyoruz. Dosyayı oluşturduktan sonra içeriğinde bulunan kısımlar solda liste halinde gelecektir.
İlk olarak şematik dosyamızı oluşturmakla başlayalım. ‘.sch’ (PCB şematik ya da görsel diyagram dosya uzantısı) uzantılı dosyamızı açarak devremizin şematik kısmını oluşturacağımız sayfayı açıyoruz. Yukarıdaki simgelerin oluşturduğu blok kısmından ilkine tıklayarak da ulaşabiliriz bu sayfaya.
Eğer ilk kez kullanıyorsanız sayfada gelen kısımları kısaca tanıtalım ki neyin nerede olduğunu az çok bilerek ilerleyebilesiniz. Sayfanın üst kısmında gördüğünüz bu bloku takip edelim.
Üst Blok :
Çalışma sayfanızın boyutunu, sağ alt köşede bulunan parametre blokunuzun özelliklerini ve yatay-dikey olması gibi seçeneklerinizi File >> Page Settings yada yandaki simgeye tıklayarak yapabilirsiniz. Eğer belli bir ölçünüz varsa başta ayarlayıp sayfayı ona göre kullanarak devam edebilir yada bu kısım sizin için önemsizse en son tasarımınız bittiğinde ayarlayabilirsiniz.
İşlemleriniz bittiğinde bu kısımdan sayfa ayarlamalarını ve önizlemeyi yapabilir ve çıktı alabilirsiniz.
PCB’niz üzerinde çalışmayı bitirdikten ve üretim için göndermeye hazır olduğunuzda, Gerber dosyalarına ihtiyacınız olacak. Gerber dosya formatı, PCB tasarımının bir katmanını tamamen tanımlamak için kullanılır. Desteklediği dosya formatlarından (Pootscript, PDF, SVG, DXF ve HPGL) birini seçebilir ve direk çıktı alabilirsiniz. Dosyanın oluşmasını istediğiniz yeri yukarıdaki kısımdan seçip Plot dediğinizde dosyalarınız seçtiğiniz formatta buraya oluşacaktır. PCB tasarımınızın (Bakır, SolderMask ve SilkScreen) her bir katmanı için birer gerber dosyası oluşturmalısınız (hem alt hem üst katman için ayrı). ‘Plot Current Page’ kısmından sadece geçerli olan sayfa için, ‘Plot All Pages’ kısmından ise her katman için ayrı bir sayfa oluşturacak şekilde dosyalarınızı oluşturabilirsiniz.
Şuan birşey seçmediğiniz için aktif olmayan bu bavul simgesi ile geçerli sayfaya kopyalanan/kesilen bir ögeyi veya bloğu yapıştırabilirsiniz.
İlki son değişikliği geri, ikincisi ise geri alma işleminizi ileri alır.
Birincisi şemadaki sembol ve metinleri aramak, diğeri ise şemadaki metinleri aramak ve değiştirmek için iletişim kutusunu gösterir.
Sırayla; ekranı yeniler, yakınlaştırma ve uzaklaştırma, sığdırmak için ekranı yakınlaştırır ve sonuncu seçiminizi yakınlaştırır.
Hiyerarşi ağacını görüntüleyin ve gezin.
Bu kısımdan kütüphaneleri ve kullanacağınız sembolleri görüntüleyebilir ve değişiklik yapabilirsiniz. (Bu kısım önemli olduğu için ayrıntılı olarak daha sonra değineceğim)
Sembollerin bulunduğu kütüphaneye göz atabilirsiniz.Sembollerin bulunduğu kütüphaneye göz atabilirsiniz.
Footprint oluşturma ve düzenleme kısmı **PCB’ye geçerken daha ayrıntılı anlatıcam şuan takılmayn.
Sembollere açıklama getirin. Bu kısımdan eğer vermeyi sağlayabilirsiniz. sembollerinize otomatik olarak ilk müsait numarayı devre elemanınıza vermeyi sağlayabilirsiniz.
Elektrik Kuralları Denetleyicisi (ERC), elektrik bağlantılarını kontrol eder ve bir tasarım doğrulaması gerçekleştirir. Unutulmuş bağlantıları ve tutarsızlıkları algılayabilir. Karmaşık şemalar için çok yardımcı bir araçtır.
Tasarımınızda kullandığınız elemanların sembollerine PCB kısmında kullanacağımız Footprint’leri atacacağınız kısım.
Netlist, bir devredeki elektronik bileşenlerin ve bağlı oldukları düğümlerin bir listesidir. Netlist oluşturmadan önce ‘Annotate Schematic’ kısmından devre elemanlarını numaralandırmanız gerekmektedir.
Sembol alanlarını düzenlemek için tablo oluşturur.
Malzeme listesini (BOM) oluşturur.
PCB kısmına bu simgeden geçebilirsiniz.
PCB kısmında yapılan footprint değişikliklerinin Şematik kısmında geri alınmasını sağlar.
Kullandıkça alışacağınız bu menülerin ne olduğunu bir not defteri şeklinde kaydetmiş olduk takıldıkça geri dönüp bakarsınız. BOM list gibi terimlere ilk kez tasarım yapacaksanız hakim olmayabilirsiniz. Şuan bunlara takılmayın ilerledikçe ve örnek yaparken bunları daha anlaşılır bir şekilde açıklarım. Şimdi diğer elemanları tanıyalım.
Sol Blok :
Sayfada sol kısımda bulunan butonlardan yukarıdan aşağıya doğru; grid’in görünürlüğünü açıp kapatabilir, ölçülerde kullanacağınız birimi (inch veya mm) seçebilir, imlecin görünümünü değiştirebilir, sembollerinizin görünmeyen pinlerini açıp kapayabilir ve sembolleri birleştirirken kullandığınız
yolun, izleyeceği açının serbestliğini kontrol edebilirsiniz.
Sağ Blok :
1)Aktif durumdaki komutu veya aracı iptal eder.
2)Yolları ve etiketleri farklı bir renk ile vurgulamanızı sağlar. Eğer proje modunda iseniz PCB kısmında da vurgulamalarınız korunur.
3)Yeni sembol eklemeniz için diyalog kutusunu görüntüler.
4)Yeni güç sembol seçmeniz için diyalog kutusunu görüntüler.
5)Yol çizim aracı.
6)Veri yolu çizim aracı. (Veri yolunun ne olduğuna örnek oluştururken değiniriz.)
7)Veri yoluna giriş eklemek için kullanılır. Grafikseldir, bağlantı oluşturmaz.
8)Veri yolu için veri yolu giriş noktası eklemek için kullanılır.
9)“Bağlantı yok” (No Connect) bayrağı ekler. Boş bırakmak istediğiniz bacaklarda, bağlantı noktalarına bu bayrağı bırakmalısınız ki ERC sizin bunu unuttuğunuz için değil kasıtlı yaptığınızı bilsin. Aksi halde ERC kontrolünde hata olarak karşınıza çıkar.
10)Düğüm noktası ekler. Doğrudan pine bağlanmayan yollarda, pin ve yol bağlantı noktalarında ve çapraz bağlantılarda eklenir.
11)Yerel etiket. Aynı sayfa içerisindeki aynı etiketlere sahip pinlerin arasında bağlantı oluşmasını sağlar.
12)Global etiket. Etiketler farklı çalışma sayfalarında bile yer alsa aralarındaki bağlantının kurulmasını sağlar.
13)Hiyerarşik etiket. Ana sayfa ve alt sayfadaki etiketlerin bağlantısını sağlar.
14)Hiyerarşik alt sayfa oluşturma. Bu dosyaların adını mutlaka belirtmeliniz.
15)Alt sayfada oluşturulmuş bir hiyerarşik pini içeri aktarır. Bu alt sayfalarda oluşturmuş olduğunuz hiyerarşik etiketlerin karşılığı olan hiyerarşik pinler üretilir.
16)Alt sayfaya hiyerarşik bir pin oluştur. Hedeflenen alt sayfada bulunmasa bile pini oluşturur.
17)Grafiksel çizgi aracı. Bağlantı oluşturmaz.
18)Metin ekleme.
19)Bitmap görüntüsü ekleme aracı.
20)Seçili elemanı siler.
Bir programı yeni öğrenirken ezbere “buna bastım oldu” gibi ilerlemektense neyin nerede olduğunu ve ne iş yaptığını öğrenmekle başlamanın daha yararlı olduğunu düşünüyorum. Burada tanımladığımız simgelerin yaptığı işleri klavye kısayolları ile de gerçekleştirebiliriz ki bir süre sonra hızlı ilerlemek istediğinizde eliniz alışıp mouse kullanmamaya başlayacaksınız zaten. Kısayolların tanımlı olduğu listeye yukarıda bulunan Help >> List Hotkeys kısmından yada “Ctrl + F1” kısayolu ile ulaşabilirsiniz.
Yazıda kafanıza takılan bir kısım olursa aşağıya yorum yapabilirsiniz en kısa sürede geri dönüş sağlarım mutlaka. İyi çalışmalar.